سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی
سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی
سیستان و بلوچستان در حالی که با امنیت پایدار، وحدت کم‌نظیر شیعه و سنی، جاذبه‌های گردشگری بکر، معادن غنی در حال تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های اقتصادی کشور است اما رسانه‌های معاند با بهره‌گیری از بسترهای فضای مجازی و با پروپاگاندای هدفمند روایتی سیاه از فقر، ناامنی و محرومیت را در سرزمین نخل و آفتاب برجسته و ترسیم می‌کنند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «نخل و نور» به نقل از ایرنا، سیستان و بلوچستان پهناورترین استان کشور سال‌هاست که به‌عنوان یکی از نقاط راهبردی ایران شناخته می‌شود؛ سرزمینی که هم در ژئوپلیتیک منطقه جایگاهی بی‌بدیل دارد و هم در تنوع فرهنگی و قومی نمونه‌ای کم‌نظیر است. این استان با برخورداری از مرزهای آبی و خاکی گسترده، به‌ویژه سواحل بکر مکران، نقشی کلیدی در تجارت بین‌الملل و کریدورهای ترانزیتی ایفا می‌کند.

امنیت پایدار، یکی از مهمترین دستاوردهای سال‌های اخیر در این خطه است که با تلاش نیروهای نظامی و امنیتی، بسیاری از تهدیدهای مرزی خنثی و مسیر توسعه را هموارتر کرده است. امروز بسیاری از شهرستان‌های مرزی که پیش‌تر با چالش‌های امنیتی روبه‌رو بودند به مناطق امن برای زندگی، تجارت و گردشگری تبدیل شدند.

سیستان و بلوچستان از منظر گردشگری، گنجینه‌ای از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است؛ کوه‌ تفتان، سواحل چابهار، کوه‌های مریخی و بازارهای سنتی زاهدان و سراوان، تنها بخشی از این ظرفیت‌هاست. این مناطق، به‌ویژه در سال‌های اخیر مقصد گردشگران داخلی و خارجی شده و نشان داده‌اند که این استان چیزی فراتر از تصویر کلیشه‌ای فقر و محرومیت دارد.

شکاف میان واقعیت و تصویر رسانه‌ای، بستری را برای ورود جریان‌های معاند فراهم کرده تا با بهره‌گیری از ابزارهای نوین رسانه‌ای، روایت‌های خود را جایگزین حقیقت کنند

وجود معادن غنی، از جمله طلا، مس، کرومیت و سایر مواد معدنی ارزشمند، سیستان و بلوچستان را به یکی از قطب‌های بالقوه معدنی کشور بدل کرده است که بهره‌برداری اصولی و سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد هزاران شغل و رشد اقتصادی پایدار باشد.

یکی از سرمایه‌های اجتماعی سیستان و بلوچستان وحدت مثال‌زدنی میان شیعه و سنی است؛ در حالی که بسیاری از دشمنان تلاش می‌کنند با ایجاد تفرقه میان مذاهب، امنیت و همبستگی اجتماعی را خدشه‌دار کنند مردم این استان با برگزاری آیین‌های مشترک، هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و مشارکت در مناسبت‌های مذهبی، الگویی از همدلی و اتحاد را به نمایش گذاشته‌اند.

فرآیند توسعه در سیستان و بلوچستان در سالهای اخیر با شتاب بیشتری در حال پیشروی است؛ پروژه‌های عمرانی، توسعه راه‌ها، ایجاد مناطق آزاد تجاری و طرح‌های اشتغالزایی در بخش‌های کشاورزی، صنایع و گردشگری حکایت از عزم جدی دولت و بخش خصوصی برای شکوفایی این منطقه دارد.

با این حال تصویر واقعی این پیشرفت‌ها و ظرفیت‌ها کمتر در رسانه‌های سراسری و بین‌المللی بازتاب پیدا می‌کند و آنچه غالباً برجسته می‌شود، چهره‌ای ناقص و سیاه از سیستان و بلوچستان است که با واقعیت‌های میدانی فاصله دارد

همین شکاف میان واقعیت و تصویر رسانه‌ای، بستری را برای ورود جریان‌های معاند فراهم کرده تا با بهره‌گیری از ابزارهای نوین رسانه‌ای، روایت‌های خود را جایگزین حقیقت کنند.

کلیشه تا واقعیت؛ سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی

 

جنگ روایت‌ها و سناریوی رسانه‌های معاند

سال‌هاست که شبکه‌های تلویزیونی معاند نظیر اینترنشنال، من‌وتو، بی‌بی‌سی فارسی و کلمه در کنار رسانه‌های وابسته به جریان‌های تروریستی در بستر فضای مجازی سناریوی مشترک بزرگ‌نمایی درگیری‌ها، برجسته کردن اخبار ناامنی، فقر و محرومیت، و نادیده گرفتن پیشرفت‌ها و ظرفیت‌های واقعی سیستان و بلوچستان را دنبال می‌کنند.

این رسانه‌ها با انتخاب گزینشی سوژه‌ها، روایت‌های یک‌طرفه را منتشر می‌کنند که هدفی جز تضعیف روحیه مردم و ایجاد ناامنی روانی ندارند و در این جنگ روایت‌ها، حتی یک پروژه عمرانی بزرگ یا یک رویداد فرهنگی مهم جایی در دستور کارشان نیست.

تنها داشتن حقیقت کافی نیست؛ باید این حقیقت را با بیانی جذاب، مستند و متناسب با ذائقه مخاطب منتشر کرد تا اثرگذار باشد

پروپاگاندای رسانه‌ای این جریان‌ها، نه‌تنها افکار عمومی داخل کشور را هدف می‌گیرد، بلکه تلاش دارد در ذهن مخاطبان خارجی نیز تصویری بحران‌زده و پرخطر از سیستان و بلوچستان ترسیم کند که نتیجه این عملیات روانی، کاهش تمایل سرمایه‌گذاران به ورود در پروژه‌های اقتصادی و صنعتی استان است.

این در حالیست که آمارهای گردشگری نشان می‌دهد سال گذشته ورودی گردشگران داخلی و خارجی به سیستان و بلوچستان، رشد قابل‌توجهی داشته که این افزایش سفرها، بهترین گواه بر امنیت و جذابیت‌های این منطقه است.

فعالان رسانه‌ای بومی معتقدند اگر روایت‌های مثبت و امیدآفرین به‌موقع و با جذابیت منتشر شوند، می‌توان فضای رسانه‌ای را از دست جریان‌های معاند گرفت. تجربه پویش‌های موفق همچون «طلوع اربعین» یا «پایتخت وحدت» نشان داده که روایت صحیح می‌تواند حتی در سطح ملی و بین‌المللی، ذهنیت‌ها را تغییر دهد.

شبکه‌سازی میان تولیدکنندگان محتوای بومی، استفاده از زبان تصویر و حضور پررنگ در پلتفرم‌های پرمخاطب از جمله راهبردهایی است که برای مقابله با عملیات رسانه‌ای دشمن پیشنهاد می‌شود.

در این میدان، تنها داشتن حقیقت کافی نیست؛ باید این حقیقت را با بیانی جذاب، مستند و متناسب با ذائقه مخاطب منتشر کرد تا اثرگذار باشد.

کلیشه تا واقعیت؛ سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی

 

راهبرد بومی برای شکستن محاصره خبری

کارشناسان رسانه‌ای بر این باورند که برای مقابله با سناریوی معاندان باید به سمت «روایت‌گری فعال» حرکت کرد این یعنی نه‌تنها به شایعات و اخبار دروغ واکنش نشان داد، بلکه پیش از آن باید تصویر واقعی و امیدبخش از سیستان و بلوچستان را منتشر کرد.

تکیه بر روایت‌های مردمی، نمایش زندگی روزمره، مشاغل، آیین‌ها و موفقیت‌های محلی می‌تواند شکاف میان واقعیت و تصویر رسانه‌ای شبکه‌های معاند را پر کند؛ این رویکرد، هم اعتماد مخاطبان را جلب می‌کند و هم توانایی مقابله با پروپاگاندای دشمن را دارد.

آینده تصویر رسانه‌ای سیستان و بلوچستان، نه در دست رسانه‌های معاند، بلکه در دست همان مردمی است که هر روز با کار و تلاش داستان واقعی این سرزمین را می‌نویسند

بهبود زیرساخت‌های رسانه‌ای سیستان و بلوچستان، آموزش خبرنگاران و تولیدکنندگان محتوا و حمایت از طرح‌های خلاقانه از ملزومات موفقیت در این میدان است چراکه بدون این ابزارها، حتی بهترین روایت‌ها هم نمی‌توانند به‌طور گسترده منتشر شوند.

در کنار این، همکاری میان رسانه‌های محلی و ملی باید تقویت شود تا پیام‌ها و تصاویر مثبت از سیستان و بلوچستان، بازتابی گسترده‌تر پیدا کنند. سرمایه‌گذاری بر روی رسانه‌های تصویری، مستندسازی و استفاده از قالب‌های کوتاه و پرطرفدار در شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند پیام استان را به‌سرعت به دست میلیون‌ها نفر برساند.

همچنین، لازم است مسوولان محلی در کنار مردم و فعالان رسانه‌ای، به‌طور مستقیم در جریان روایت‌گری قرار گیرند و با شفافیت، پاسخگوی شبهات و ابهامات باشند.

آینده تصویر رسانه‌ای سیستان و بلوچستان، نه در دست رسانه‌های معاند، بلکه در دست همان مردمی است که هر روز با کار و تلاش داستان واقعی این سرزمین را می‌نویسند.

کلیشه تا واقعیت؛ سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی

 

لزوم تمرکز رسانه‌های سیستان و بلوچستان بر معرفی ظرفیت‌های اقتصادی و گردشگری

مسوول سازمان فضای مجازی سپاه سلمان سیستان و بلوچستان گفت: تمرکز رسانه‌های استان باید بر سه محور معرفی ظرفیت‌های اقتصادی و گردشگری، تقویت همبستگی اجتماعی و بازنمایی امنیت و آرامش پایدار باشد.

محمد پاکنهاد در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه فضای مجازی به یکی از اصلی‌ترین میدان‌های روایتگری تبدیل شده است، افزود: سیستان و بلوچستان با تنوع فرهنگی، ظرفیت‌های اقتصادی، امنیت پایدار و مردمی با اصالت در سال‌های گذشته قربانی کلیشه‌های نادرست و در بعضی موارد هدفمند شده است.

وی ادامه داد: بخشی از این تصویر در سال‌های اخیر با حضور فعال تولیدکنندگان محتوای بومی و متعهد، اصلاح شده است.

پاکنهاد تاکید کرد: همه رسانه‌ها چه محلی و ملی و حتی فعالان مستقل فضای مجازی باید در معرفی درست، دقیق و امیدآفرین سیستان و بلوچستان نقش‌آفرینی کنند و این یک مسوولیت همگانی است.

روایت‌سازی هوشمندانه و پیش‌دستانه مهمترین راهبرد است و اگر ما روایت درست و جذاب خود را زودتر و بهتر منتشر کنیم عملا فضا را از رسانه‌های معاند می‌گیریم

مسوول سازمان فضای مجازی سپاه سلمان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه حمایت از تولیدکنندگان محتوا همواره یکی از اولویت‌های اصلی است، افزود: این حمایت از یک‌سو در قالب آموزش‌های تخصصی، توانمندسازی و مشاوره فنی انجام و از سوی دیگر در حوزه‌های انتشار و دیده‌شدن محتوای اثرگذار دنبال می‌شود.

پاکنهاد خاطرنشان کرد: برگزاری رویدادهای تولید محتوای دیجیتال توسط سازمان فضای مجازی سپاه سلمان از جمله اقدامات مهم در این زمینه بوده که به شناسایی، توانمندسازی و حمایت هدفمند از تولیدکنندگان خلاق بومی کمک کرده است.

وی تصریح کرد: در شرایط کنونی روایت‌سازی هوشمندانه و پیش‌دستانه مهمترین راهبرد است و اگر ما روایت درست و جذاب خود را زودتر و بهتر منتشر کنیم، فضا را از رسانه‌های معاند می‌گیریم.

وی بیان کرد: باید محتوای دقیق، امیدآفرین و مبتنی بر واقعیت‌های میدانی با زبان هنر، تصویر، فیلم کوتاه و روایت‌های مردمی تولید کنیم؛ تقویت اعتماد عمومی به رسانه‌های داخلی و ایجاد شبکه‌ای از روایتگران بومی هماهنگ و هم‌افزا از دیگر ضرورت‌های راهبردی در این نبرد نرم است.

کلیشه تا واقعیت؛ سرزمین نخل و آفتاب در آتش جنگ روایت‌های مجازی

 

مقابله رسانه‌ای برای ناامید کردن دشمنان

مسوول سازمان فضای مجازی سپاه سلمان سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در سال گذشته چند پویش موفق و اثرگذار اجرا شد که بازتاب ملی و حتی منطقه‌ای پیدا کرد.

پاکنهاد افزود: پویش «طلوع اربعین» با محوریت خدمت‌رسانی مردم استان به زائران پاکستانی یکی از نمونه‌های موفق بود که تصویر واقعی از مهمان‌نوازی و روحیه انقلابی مردم را به نمایش گذاشت و همچنین پویش «امت_نبی» با هدف معرفی وحدت شیعه و سنی و پویش‌های «پایتخت وحدت» و «منطقه انقلاب» با تمرکز بر معرفی مردم انقلابی و همدل این منطقه نقش مهمی در تغییر ذهنیت عمومی ایفا کردند.

وی ادامه داد: مقابله رسانه‌ای برای ناامید کردن دشمنان و مزدوران آنها نیز اهمیت ویژه دارد و از جوانان، هنرمندان و رسانه‌نگاران بومی انتظار داریم با خلاقیت، سواد رسانه‌ای و نگاه آینده‌نگر روایت‌های واقعی و امیدآفرین بسازند تا در میدان جنگ روایت‌ها دست بالا را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه سکوهای خارجی (پلتفرم) همچنان سهم بیشتری از مخاطبان را به خود اختصاص داده‌اند اما روند استفاده از سامانه‌های ایرانی نیز رو به رشد است، افزود: مساله اصلی، کیفیت خدمات و کاربرپسند بودن بسترهای داخلی است.

مسوول سازمان فضای مجازی سپاه سلمان سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: در کنار فعالیت جدی در سکوهای خارجی، برنامه‌ریزی ویژه‌ای برای حضور مؤثر، هدفمند و جریان‌ساز در شبکه‌های اجتماعی بومی داریم تا به مرور سهم آن‌ها در فضای رسانه‌ای استان افزایش یابد.

انتهای خبر/

  • منبع خبر : ایرنا