به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «نخل و نور» به نقل از «عصرهامون»، شهرستان ایرانشهر، یکی از شهرهای سیستان و بلوچستان با فرهنگی غنی و مردمی صمیمی، در دل خود گنجینه‌ای از سنت‌ها و ارزش‌های دینی را جای داده است.
در این میان، مساجد و مراکز مذهبی نقشی محوری و انکارناپذیر در حفظ، ترویج و ارتقای ابعاد فرهنگی و اجتماعی این شهرستان ایفا می‌کنند. این اماکن مقدس که ریشه در عمق تاریخ و باورهای مردم دارند، فراتر از کارکرد عبادی صرف، به ستون‌های اصلی همبستگی اجتماعی، کانون‌های دانش و معرفت و پیشگامان خدمت‌رسانی به اقشار مختلف جامعه تبدیل شده‌اند.
ایرانشهر، همانند دیگر نقاط ایران، از دیرباز شاهد پیوند عمیق میان باورهای دینی و سنت‌های بومی بوده است. مساجد در این میان، به عنوان حافظان اصلی این پیوند عمل می‌کنند. آیین‌ها و مناسک مذهبی که در طول سال برگزار می‌شود، فرصتی مغتنم برای انتقال ارزش‌های فرهنگی، میراث گذشتگان و آداب و رسوم کهن به نسل‌های جوان‌تر فراهم می‌آورد.
از برگزاری باشکوه مراسم ماه مبارک رمضان و عزاداری سیدالشهدا (ع) گرفته تا جشن‌های میلاد ائمه اطهار (ع)، همگی در بستر مساجد، جانی تازه می‌گیرند و روح تازه‌ای در کالبد جامعه می‌دمند. همچنین، بسیاری از سنت‌های خاص منطقه که با باورهای دینی عجین شده‌اند، از طریق تجمعات مردمی در مساجد، از گزند فراموشی در امان مانده و در جامعه بازتولید می‌شوند.
مساجد در ایرانشهر، پیش از آنکه مکانی برای مناجات فردی باشند، فضاهایی برای گردهمایی و تبادل نظر میان اهالی یک محله یا منطقه تلقی می‌شوند. این گردهمایی‌ها، زمینه‌ساز تقویت روابط انسانی، ایجاد حس تعلق خاطر و همبستگی اجتماعی است. در مواقع بروز اختلافات و کدورت‌ها، مساجد به عنوان پایگاهی برای میانجی‌گری و حل و فصل مسائل تبدیل می‌شوند.
امامان جماعت و معتمدین محلی که اغلب در مساجد حضور فعال دارند، با استفاده از جایگاه معنوی خود و با تکیه بر آموزه‌های دینی، به رفع سوءتفاهم‌ها و ایجاد صلح و آشتی در جامعه یاری می‌رسانند. این نقش، به‌ویژه در جامعه‌ای مانند ایرانشهر که روابط خویشاوندی و همسایگی در آن از اهمیت بالایی برخوردار است، از ارزش مضاعفی برخوردار است.
فراتر از اقامه نماز جماعت، مساجد و مراکز مذهبی در ایرانشهر، وظیفه سنگین آموزش و هدایت دینی و فرهنگی جامعه را نیز بر عهده دارند. کلاس‌های آموزش قرآن کریم، احکام شرعی، تفسیر قرآن، نهج‌البلاغه و همچنین کلاس‌های اخلاق و سبک زندگی اسلامی، فرصت‌های ارزشمندی را برای ارتقای سطح دانش دینی و معنوی افراد، به ویژه کودکان و نوجوانان، فراهم می‌آورند. علاوه بر این، بسیاری از مساجد با برگزاری کلاس‌های مهارت‌آموزی، کارگاه‌های هنری، و جلسات کتاب‌خوانی، سعی در توانمندسازی جوانان و هدایت آنها به سمت فعالیت‌های سازنده دارند.
مساجد ایرانشهر قلب‌های تپنده فرهنگ، همبستگی و آموزش دینی
ماهیت انسان دوستانه و توصیه به انفاق در آموزه‌های دینی، مساجد را به پایگاه‌هایی برای فعالیت‌های خیرخواهانه و حمایتی تبدیل کرده است. در ایرانشهر، کمیته‌های امداد مردمی که اغلب در مساجد فعال هستند، با جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیرنقدی از سوی خیرین، به یاری نیازمندان، خانواده‌های بی بضاعت، بیماران و ایتام می‌شتابند.
این اقدامات، علاوه بر رفع بخشی از مشکلات معیشتی افراد نیازمند، روح همدلی و ایثار را در جامعه تقویت می‌کند و حس مسئولیت‌پذیری اجتماعی را در میان آحاد مردم افزایش می‌دهد. وقتی نیازمندی در محله خود را می‌شناسیم و می‌بینیم که مسجد چگونه با همکاری مردم به او کمک می‌کند، احساس رضایت و امید در ما زنده می‌شود.
در دنیای امروز، جوامع با چالش‌های گوناگونی روبرو هستند و ایرانشهر نیز از این قاعده مستثنی نیست. مساجد و مراکز مذهبی در این میان، نقش مهمی در شناسایی، پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی ایفا می‌کنند. مسئله اعتیاد، طلاق، بیکاری و گسست‌های نسلی، از جمله معضلاتی هستند که نیازمند توجه ویژه هستند. مساجد با برگزاری کارگاه‌های مشاوره، سخنرانی‌های آگاه ساز، و ایجاد فضاهای گفتگو، به تبیین مضرات این آسیب‌ها و ارائه راهکارهای مقابله با آنها می‌پردازند. همچنین، با ایجاد فضایی دوستانه و پذیرنده، سعی در جذب جوانانی دارند که ممکن است در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار گیرند.
جذب قشر جوان به فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی مساجد بوده است. در ایرانشهر، بسیاری از مساجد با طراحی برنامه‌های متنوع و جذاب، اعم از برگزاری مسابقات ورزشی، فرهنگی، هنری، اردوهای زیارتی و تفریحی و همچنین ایجاد فضاهای مناسب برای دورهمی‌های دوستانه، تلاش می‌کنند تا جوانان را به سوی خود جلب کنند. فراهم کردن امکانات و فضاهایی که مورد علاقه جوانان باشد، مانند سالن‌های ورزشی کوچک، کتابخانه‌های مجهز و حتی فضاهای مجازی برای اطلاع‌رسانی و ارتباط، می‌تواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد.
مساجد پناهگاه ایمان، همدلی و امید
حجت‌الاسلام والمسلمین مهرالله محمودزاده فهرجی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان ایرانشهر در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، بیان کرد: هویت و فرهنگ یک منطقه، نقش بسزایی در تقویت ریشه‌های فرهنگی و ایجاد احساس تعلق خاطر در میان ساکنان ایفا می‌کنند. در ایرانشهر، این اماکن، یادآور تاریخ، فرهنگ و باورهای دینی مردم منطقه بوده و حس هویت مشترک را در میان نسل‌ها تقویت می‌نمایند.
وی افزود: حضور مداوم این مراکز در زندگی روزمره مردم، موجب می‌شود تا ارزش‌های معنوی و فرهنگی به طور مستمر در جامعه بازتاب یابد و به عنوان میراثی گران‌بها حفظ و منتقل گردد.
محمودزاده بیان کرد: مساجد صرفاً مکان‌های عبادی نیستند، بلکه به مثابه قلب‌های تپنده جامعه، نقش حیاتی در حفظ و ارتقای فرهنگ، تقویت همبستگی اجتماعی، ارائه آموزش و خدمات، و مقابله با چالش‌های روز ایفا می‌کنند.
وی تصریح کرد: با توجه به اهمیت انکارناپذیر این نهادها، حمایت از فعالیت‌های آنها، برنامه‌ریزی برای توسعه برنامه‌های آموزشی و فرهنگی و توجه ویژه به نیازها و علایق نسل جوان، امری ضروری است تا این پایگاه‌های معنوی بتوانند در آینده نیز همچنان به عنوان ستون‌های اصلی فرهنگی و اجتماعی ایرانشهر، مؤثر و کارآمد باقی بمانند و در مسیر تعالی و پیشرفت جامعه نقش خود را ایفا کنند.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان ایرانشهر در پایان گفت: چشم‌انداز آینده، مستلزم نگاهی نو به کارکردهای مساجد و ایجاد بسترهای مناسب برای ایفای هرچه بهتر رسالت‌های آنها در جهت خدمت به مردم و جامعه است.
در شرایطی که جوامع با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند، حمایت از فعالیت‌های مساجد، توجه به نیازهای نسل جوان، و بازنگری در کارکردهای سنتی این نهادها، ضرورتی انکارناپذیر برای حفظ پویایی فرهنگی و اجتماعی منطقه محسوب می‌شود. چشم‌انداز آینده ایرانشهر، در گرو تقویت این پایگاه‌های معنوی و بهره‌گیری هوشمندانه از ظرفیت‌های آنها برای خدمت به مردم و تعالی جامعه است.
انتهای خبر/
- منبع خبر : عصر هامون
