این استان به‌عنوان دروازه شرقی ایران، با مرزهای طولانی زمینی با پاکستان و افغانستان و دسترسی به آب‌های آزاد از طریق بندر چابهار، نقشی بی‌بدیل در تجارت خارجی کشور دارد. این موقعیت استراتژیک باعث شده گمرکات استان همواره یکی از شریان‌های اصلی صادرات، واردات و ترانزیت بین‌المللی باشند.
سیستان و بلوچستان با برخورداری از مرزهای طولانی زمینی با پاکستان و افغانستان، دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد از طریق بندر راهبردی چابهار و قرار گرفتن در مسیر کریدورهای بین‌المللی، یکی از مهم‌ترین دروازه‌های اقتصادی ایران به شمار می‌رود. گمرکات این استان نه تنها شریان حیاتی صادرات و واردات کشور هستند، بلکه فرصتی بی‌بدیل برای گسترش تجارت منطقه‌ای و دسترسی به بازارهای پرجمعیت جنوب و شرق آسیا فراهم می‌کنند.
مزیت‌هایی مانند نزدیکی به مسیرهای ترانزیتی کوتاه‌تر، کاهش هزینه‌های حمل و نقل و امکان صادرات سریع‌تر کالا، سبب شده سیستان و بلوچستان نقشی محوری در تحقق اهداف توسعه صادرات غیرنفتی داشته باشد.
علیرضا محمدی، راننده ترانزیتی که سال‌ها بین ایران و پاکستان تردد می‌کند، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، گفت: این چند ماه حجم بارگیری‌ها بیشتر شده، مخصوصاً سیمان و کلینکر و مسیرها شلوغ‌تر شده ولی از نظر سرعت ترخیص و عبور، اوضاع بهتر از پارسال است؛ البته هنوز هم صف‌های طولانی در برخی مرزها داریم که اگر برطرف شود، رانندگان می‌توانند در ماه چند سفر اضافه انجام دهند.
مهدی بلوچ، تاجر خرما از ایرانشهر هم در گفتگو با خبرنگار ما تصریح کرد: بازار پاکستان و افغانستان برای خرمای ما خیلی خوب است، ولی بعضی اوقات به خاطر تأخیر در حمل و نقل، محصول دیر به مقصد می‌رسد و کیفیتش افت می‌کند. اگر زیرساخت سردخانه‌ها و حمل یخچالی در مرزها بهتر شود، صادرات محصولات کشاورزی استان چند برابر می‌شود.
وی افزود: سیستان و بلوچستان از نظر جغرافیایی بی‌نظیر است. ما هم به آب‌های آزاد دسترسی داریم و هم به بازارهای زمینی همسایه. اگر حمایت‌های گمرکی و تسهیل‌گری ادامه پیدا کند، می‌توانیم صادرات را در مدت کوتاهی دو برابر کنیم.
محمد صادقی، راننده باسابقه ترانزیت در گفتگو با خبرنگار ما خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اصلی ما معطلی طولانی در صف‌های گمرکی است؛ اگر سیستم‌های دیجیتال و نوبت‌دهی آنلاین کامل اجرا بشود، هم بار سریع‌تر عبور می‌کند، هم راننده‌ها کمتر خسته می‌شوند. همین یک کار می‌تواند سرعت صادرات را چند برابر کند.
حسین نظری، راننده مسیر پاکستان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: بعضی مسیرها به نورپردازی و علائم بهتر نیاز دارند تا سفرهای شبانه ایمن‌تر بشود. همین تغییر ساده، باعث می‌شود راننده‌ها بتوانند در هر ماه چند سفر بیشتر انجام بدهند.
قربان کریمی، مدیرکل گمرک زاهدان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون»، بیان کرد: در ۴ ماهه نخست سال ۱۴۰۴، حدود ۷۰۳ هزار و ۵۵۱ تن کالا به ارزش ۶۸ میلیون و ۳۵۶ هزار دلار از طریق گمرکات استان صادر شده است.
وی افزود: میزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزنی ۲۱ درصد افزایش و از نظر ارزشی ۱۷ درصد کاهش داشته است. عمده اقلام صادراتی سیمان، کلینکر، سنگ نمک، خرما و غیره بوده است.
مدیرکل گمرک زاهدان همچنین در خصوص واردات از گمرکات استان گفت: در ۴ ماهه نخست سال جاری، ۹۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۷۷۰ میلیون و ۷۴۴ هزار دلار از طریق گمرکات سیستان و بلوچستان وارد کشور شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از نظر ارزشی ۱۴ درصد و از نظر وزنی ۵۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.
وی درباره ترانزیت خارجی نیز گفت: حجم ترانزیت خارجی در ۴ ماهه نخست امسال ۳۹۳ هزار و ۹۳۲ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷ درصد افزایش داشته است.
کریمی افزود: در این مدت، ۱۴۳ هزار و ۱۰۸ نفر از طریق مرزهای استان وارد کشور شده‌اند که نسبت به سال گذشته ۳ درصد کاهش داشته است. همچنین، ۱۳۶ هزار و ۲۸۴ نفر از کشور خارج شده‌اند که ۹ درصد افزایش را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد.
سیستان و بلوچستان، به‌عنوان یکی از استراتژیک‌ترین استان‌های مرزی کشور، در چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۴ عملکردی قابل توجه در حوزه صادرات، واردات و ترانزیت داشته است.
رشد وزنی صادرات، افزایش حجم واردات و توسعه ترانزیت خارجی، همگی بیانگر ظرفیت بالای این منطقه در تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های اصلی تجارت کشور است.
بهبود زیرساخت‌های گمرکی، توسعه ناوگان حمل‌ونقل به‌ویژه در بخش یخچالی، افزایش ظرفیت انبارها و انطباق با فناوری‌های نوین، می‌توان بهره‌وری فعالیت‌های تجاری را به طور چشمگیری افزایش داد.
آینده اقتصادی سیستان و بلوچستان، با اتکا به موقعیت جغرافیایی ممتاز و پیوند مستقیم با بازارهای پرجمعیت منطقه، روشن و امیدوارکننده است؛ مشروط بر اینکه موانع موجود به‌سرعت شناسایی و برطرف شوند و سیاست‌گذاری‌های کلان در مسیر حمایت و تقویت این دروازه حیاتی تجارت کشور ادامه یابد.
انتهای خبر/
- منبع خبر : عصر هامون
