به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «نخل و نور» به نقل از «عصرهامون»، روز ۲۲ مرداد به عنوان «روز تشکل‌ها و نهادهای مردمی» در تقویم کشور، به رسمیت شناخته شده تا نقش‌آفرینی سمن‌ها (سازمان‌های مردم‌نهاد) در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی برجسته شود. این روز، فرصتی است برای مرور دستاوردها، بررسی چالش‌ها و تجدید عهد برای ادامه مسیر خدمت‌رسانی به جامعه.
تشکل‌های مردم‌نهاد با بهره‌گیری از ظرفیت‌های داوطلبانه و خودجوش، می‌توانند خلأهای موجود در حوزه‌های خدمات‌رسانی و توانمندسازی را پوشش دهند. آنان غالباً از دل نیازهای واقعی جامعه شکل گرفته‌اند و به دلیل ارتباط نزدیک با بدنه مردم، از توان بالایی در شناسایی و حل مشکلات برخوردارند.
اهمیت این روز در آن است که مسئولان، فعالان مدنی و عموم شهروندان به گفتگو و تعامل بیشتر پرداخته و راهکارهایی برای بهبود عملکرد و توسعه فعالیت‌های سمن‌ها پیدا کنند. به این ترتیب، ۲۲ مرداد فرصتی برای ایجاد همدلی و تبادل تجربه میان بخش‌های مختلف جامعه به شمار می‌رود.
نهادهای مردمی در بسیاری از مناطق، به‌ویژه در جوامع محلی، نقش کلیدی در پیشبرد پروژه‌های زیست‌محیطی، ارتقای سطح بهداشت، آموزش عمومی و کاهش آسیب‌های اجتماعی دارند. تجارب موفق در نقاط مختلف کشور نشان می‌دهد که مشارکت واقعی مردم می‌تواند کیفیت زندگی را به طور ملموس ارتقا دهد.
این روز همچنین بستری برای قدردانی از تلاش داوطلبانی است که بدون چشمداشت مادی، بخشی از وقت و انرژی خود را صرف حل مشکلات عمومی می‌کنند. چنین سرمایه اجتماعی ارزشمندی، ستون پایداری جامعه محسوب می‌شود و باید با حمایت‌های قانونی، مالی و آموزشی تقویت گردد.
در نهایت، «روز تشکل‌ها و نهادهای مردمی» یادآور این حقیقت است که توسعه پایدار بدون حضور و نقش‌آفرینی فعال مردم امکان‌پذیر نیست. تقویت این نهادها، در کنار همکاری مؤثر با دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی، می‌تواند راهگشای بسیاری از چالش‌های پیش روی کشور باشد.
روایت شهروندان از نقش تشکل‌های مردمی در زاهدان و سیستان و بلوچستان
علی دلاوری یکی از شهروندان زاهدانی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه تشکل‌های مردم‌نهاد در استان گفت: در سال‌های اخیر، سمن‌های فعال در سیستان و بلوچستان به‌ویژه در زاهدان توانسته‌اند در حوزه‌های آموزشی، فرهنگی و زیست‌محیطی اقدامات ارزشمندی انجام دهند. بسیاری از این فعالیت‌ها، مشکلاتی را که سال‌ها در محلات باقی مانده بود، با مشارکت مستقیم مردم و پیگیری جدی حل کرده است.
ناصر شهرکی شهروند دیگری نیز اظهار کرد: تشکل‌های مردمی به دلیل ارتباط مستقیم با نیازهای واقعی مردم، دقیق‌تر و سریع‌تر می‌توانند مشکلات را شناسایی کنند. در زاهدان نمونه‌های موفقی از این همکاری‌ها دیده‌ایم، از کمک به خانواده‌های کم‌برخوردار گرفته تا برگزاری کارگاه‌های آموزشی و فرهنگی در مناطق حاشیه‌ای شهر.
همچنین یکی از فعالان اجتماعی در استان افزود: روز تشکل‌ها و نهادهای مردمی فرصتی است تا هم از زحمات این گروه‌ها قدردانی شود و هم مسئولان بیش از پیش از ظرفیت آنها در تصمیم‌گیری‌ها استفاده کنند. توسعه پایدار در سیستان و بلوچستان زمانی محقق می‌شود که مردم و نهادهای مردمی در کنار دولت، به صورت هم‌افزا عمل کنند.
تشکل‌های مردم‌نهاد در زاهدان، ستون محکم توسعه اجتماعی و فرهنگی
جمشید رخشانی نسب، فرماندار زاهدان، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی«عصرهامون»، به مناسبت روز ملی تشکل‌ها و نهادهای مردمی، به بررسی وضعیت کنونی و چالش‌های پیش‌روی این تشکل‌ها پرداخت.
وی با تأکید بر نقش مهم سمن‌ها در حل مسائل اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی استان، گفت: در زاهدان بیش از ۱۵ تشکل مردم‌نهاد فعال داریم که با مجوز رسمی فرمانداری مشغول فعالیت در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و محیط زیستی هستند. علاوه بر این، تعداد دیگری از سمن‌ها نیز تحت مجوز سازمان‌های بهزیستی و ورزش و جوانان فعالیت می‌کنند.
فرماندار زاهدان درباره چالش‌های پیش‌روی این تشکل‌ها توضیح داد: یکی از مهم‌ترین مشکلات، ضعف در عضوگیری و جذب نیروهای جدید است. همچنین فرآیندهای اداری و اخذ مجوزها هنوز پیچیدگی‌هایی دارد که کار را برای فعالان تشکل‌ها دشوار می‌کند. از سوی دیگر، ضعف شبکه‌سازی و هماهنگی میان دستگاه‌های دولتی نیز گاهی مانع از بهره‌وری کامل این نهادها می‌شود.
وی نقش تشکل‌ها در توسعه پایدار را بسیار مؤثر دانست و افزود: این نهادها با توانمندسازی جوامع محلی، آموزش مهارت‌های زندگی، حفاظت از محیط زیست و ارتقای سلامت عمومی به تحقق توسعه پایدار کمک شایانی می‌کنند.
رخشانی نسب به نمونه‌هایی از فعالیت‌های موفق تشکل‌ها اشاره کرد و گفت: «رنامه‌های آموزشی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی در محلات کم‌برخوردار یکی از نمونه‌های بارز اثرگذاری سمن‌هاست که نتایج مثبتی به همراه داشته است.
وی همچنین برنامه‌های حمایتی فرمانداری برای تقویت تشکل‌ها را تشریح کرد: افزایش برون‌سپاری و مشارکت سمن‌ها در پروژه‌های بازآفرینی شهری، تشکیل شبکه‌های محلی برای هماهنگی بهتر بین تشکل‌ها و ایجاد سازوکارهای ارزیابی عملکرد، از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد.
رخشانی نسب چشم‌انداز آینده تشکل‌های مردم‌نهاد را امیدوارکننده دانست و افزود: توسعه تشکل‌های جوان‌محور با محوریت نوآوری اجتماعی، گسترش مشارکت‌های بین‌استانی برای انتقال تجربیات و حمایت از استارتاپ‌های اجتماعی از طریق پارک علم و فناوری، بخش مهمی از برنامه‌های ما در سال‌های آتی خواهد بود.
استفاده از ظرفیت سمن‌های حاشیه زاهدان برای توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر
الله‌نظر شه‌بخش مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی سیستان و بلوچستان با اشاره به دستور استاندار مبنی بر ارتباط مؤثر مدیران دستگاه‌های اجرایی با جامعه و برون‌سپاری خدمات به سمن‌ها بیان کرد: این نهادها قادرند علاقه‌مندان به دوره‌های مهارت‌آموزی را شناسایی و به سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای معرفی کنند که این امر به‌ویژه برای کارگران، بانوان سرپرست خانوار و جوانان جویای کار تأثیرگذار خواهد بود.
وی از برنامه‌های این اداره‌کل در همکاری با سمن‌ها خبر داد و اظهار کرد: ساماندهی بانوان حاشیه‌نشین در قالب تعاونی‌ها، مهارت‌آموزی به زندانیان، ایجاد هسته‌های اشتغال و راه‌اندازی مراکز جوارکارگاهی با هدف حمایت از جوانان جویای کار در دستور کار قرار دارد.
شه‌بخش با اشاره به طرح بهره‌مندی اقشار هدف از مشوق‌های بیمه‌ای سازمان تأمین‌اجتماعی، از جمله بیمه زنان خانه‌دار، گفت: این اقدامات می‌تواند امنیت شغلی و اجتماعی بهتری برای خانواده‌ها فراهم سازد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان همچنین بر حمایت و تعامل دستگاه‌های اجرایی مانند اداره‌کل ورزش و جوانان تأکید کرد و افزود: برگزاری برنامه‌های ورزش همگانی و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، در کنار اقدامات مهارتی، می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ارتقای نشاط در محلات کم‌برخوردار کمک کند.
وی در پایان از تمامی سمن‌های فعال استان دعوت کرد تا ظرفیت‌ها و پیشنهادهای خود را برای اجرای طرح‌های مهارت‌افزایی، اشتغال‌زایی و بهره‌مندی از حمایت‌های بیمه‌ای به این اداره‌کل ارائه کنند.
انتهای خبر/
- منبع خبر : عصر هامون
