به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «نخل و نور» به نقل از خبرگزاری فارس؛ در هفتههای اخیر، مثلث مرزی سودان، مصر و لیبی شاهد تحولات میدانی و سیاسی مهمی بوده که پرسشهایی را درباره اهمیت این منطقه و تأثیر آن بر روند جنگ جاری در سودان مطرح میکند.
این اهمیت زمانی افزایش بیشتری مییابد که دریابیم، نیروهای «خلیفه حفتر» در لیبی، نیروهای «پشتیبانی سریع» در سودان که هر دو مورد حمایت آمریکا، امارات و اسرائیل هستند، درگیریهای خونینی با ارتش سودان دارند و مصر بارها با اشاره به آتشافروزیهای امارات، این کشور را عامل اصلی جنگ جاری در این منطقه معرفی کرده است.
این باعثشده تا منطقه مرزی مشترک بین سودان، لیبی و مصر که به «مثلث طلایی» آفریقا معروف است، میدان نبردها و درگیریهای خونین ارتش سودان با نیروهای «پشتیبانی سریع» سودان از یکسو و درگیریهای مسلحانه گروههای مسلح و شبهنظامی منطقه با یکدیگر از سویدیگر باشد که رهاورد آن تاکنون هزاران کشته و زخمی و میلیونها آواره است.

اهمیت راهبردی مثلث طلایی
منطقه مرزی بین سه کشور مصر، لیبی و سودان به «مثلث طلایی» آفریقا معروف است، این منطقه همچنین، بهدلیل نزدیکی به کوه «العوینات» به «مثلث العوینات» نیز مشهور است و از جمله مناطق راهبردی آفریقاست.اهمیت نظامی: مثلث طلایی دروازه ورود دو کشور مصر و لیبی به شمال سودان و مهمترین کریدور ارسال کمکهای نظامی و لجستیکی به نیروهای مشترک از شرق و شمال سودان به «دارفور» است.
بهدست گرفتن کنترل این منطقه، توسط هریک از نیروهای پشتیبانی سریع وابسته به امارات یا ارتش سودان، به آن اجازه میدهد، کنترل ایالت کردفان را بهدست گرفته و آن را از مناطق ام کداده، نهود، الخاوی و الدبیبات جدا کند.
اهمیت اقتصادی: اگرچه سرتاسر مثلث طلایی آفریقا بیابانی خشکولمیزرع است که در آن شهر، روستا و یا حتی واحههایی قابل سکونت برای انسانها وجود ندارد، اما از اهمیت اقتصادی بسیار زیادی برخوردار است.
این مثلث سرشار از ثروتهای معدنی و منابع طبیعی بکر است که تاکنون مورد بهرهبرداری قرار گرفته نشده است.افزون بر آن، این مثلث در نقطه تلاقی و گلوگاه مهمترین جادههای ترانزیتی بیابانی شمال و شمال شرقی آفریقا و همچنین، مسیرهای قاچاق موادمخدر و انسان است.
بههمین دلیل، «اقتصاد پنهان» میلیارد دلاری در این منطقه شکلگرفته که گروههای تروریستی و شبه نظامی از جمله گروههای نیابتی وابسته به امارات و اسرائیل رقابت تنگاتنگ و درگیریهای خونینی برای بهدستگرفتن کنترل آن دارند.

ویژگیهای راهبردی و مهمترین ثروتهای معدنی مثلث طلایی
مهمترین ثروتهای معدنی و منابع طبیعی مثلث طلایی که بهعنوان منابع مشترک بین سه کشور سودان، لیبی و مصر محسوب میشوند، عبارتاند از:
منابع طبیعی غنی
«طلا» مهمترین ثروت معدنی این منطقه است. اکتشافات صورتگرفته نشانمیدهد، این منطقه دارای مقادیر زیادی طلای خام، بهویژه اطراف کوه العوینات است.
پس از معادن طلا، این منطقه حاوی بزرگترین ذخایر آبهای زیرزمینی در قاره سیاه است و توافقهایی بین سه کشور مصر، لیبی، سودان و همچنین «چاد» درباره بهرهبرداری از این ذخایر آبی حاصلشده است.
افزونبرآن، این منطقه حاوی موادمعدنی دیگری است که هنوز کشف نشدهاند، این امر پتانسیل اقتصادی این منطقه را افزایش داده و آن را به یکی از مناطق بسیار جذاب برای سرمایهگذاری تبدیل کرده است.
موقعیت جغرافیایی راهبردی
مثلث طلایی آفریقا سالهاست که گذرگاه تجاری و دروازه ارتباط مرکز آفریقا با دریای مدیترانه بهشمار میآید. همچنین، از این منطقه تحتعنوان دروازه ادغام منطقهای یاد میشود و میتواند نقطه محوری برای شکوفایی تجارت مرزی و تسهیل جابجایی افراد و کالاها بین سه کشور مصر، سودان و لیبی باشد و راه را برای پروژههای ادغام اقتصادی گستردهتر هموار کند.

فرصتهای رشد و سرمایهگذاری
این منطقه ظرفیت بسیار بالایی برای سرمایهگذاری و اجرای طرحهای اقتصادی دارد، با توجه به اهمیت این موضوع مصر در سالهای اخیر سرمایهگذاریهایی را در این منطقه انجام داده و چندین طرح را اجرایی کرده، اما ادامه رشد و پیشرفت اقتصادی مثلث طلایی آفریقا و تبدیل پتانسیلهای اقتصادی بالقوه آن به بالفعل نیازمند همکاریهای مشترک با سه کشور مشترک در این منطقه است.
اما صرفنظر از مصر، دو کشور لیبی و سودان بهشدت درگیر بحرانهای داخلی خود هستند، بهویژه سودان که از سال ۲۰۲۳ درگیر دور جدیدی از جنگ داخلی شده که بیش از آنکه ناشی از اختلافات داخلی باشد، ناشی از مطامع و چشمداشتهای منطقهای و بینالمللی است.
درحالیکه لازمه اجرای هرگونه طرحی در حوزههای صنعت، کشاورزی، ارتباطات و حملونقل، زیرساخت و انرژی نیازمند امنیت و حاکمیت دولتهای مرکزی بر این منطقه است.
اجرای طرحهای ارتباط زمینی، مانند طرح ارتباط زمینی بین مصر، لیبی، سودان و همچنین چاد یکی از مهمترین طرحهای موارد توافق است که با اجرای آن تجارت و حملونقل نهتنها بین این چهار کشور بلکه مرکز آفریقا به دریای مدیترانه و از آنجا به اروپا را تسهیل میشود.
بزرگترین چالشهای پیش روی آینده مثلث طلایی آفریقا
نبود امنیت و عدم استقرار یکی از مهمترین چالشها و بزرگترین مشکلات پیش روی این منطقه بهشمار میآید و باعث میشود، به عرصه تاختوتاز گروههای مسلح و شبهنظامی بهویژه در سودان و لیبی برای قاچاق انسان، طلا و اسلحه تبدیلشود.
درباره اهمیت این منطقه برای کشورهایی همچون امارات، آمریکا و همچنین اسرائیل فقط کافی است به گزارشهای سازمانملل اشاره کرد که اظهار میکند، از زمان آغاز جنگ جاری در این منطقه از ۱۵ آوریل ۲۰۲۳ تاکنون بیشاز ۲۰ هزار نفر که اغلب آنها سودانی بودند، کشته و بیش از ۱۵ میلیون نفر آواره شدهاند.
لینک کوتاه : https://nakhlonoor.ir/?p=1847